روش های محاسبه ارزش افزوده در جهان به روش های تجمیعی مستقیم، تجمیعی غیر مستقیم، تفریقی مستقیم و تفریقی غیر مستقیم انجام می پذیرد، در ایران این محاسبه به روش تفریقی غیر مستقیم (روش صورتحساب) انجام می شود، اما منظور از روش صورت حساب چیست؟
روش تفریقی غیر مستقیم، در ادبیات مالیات بر ارزش افزوده معروف به روش صورتحساب است یعنی اینکه، در این روش هر بنگاه:
1- در هنگام خرید: علاوه بر بهای خرید، حاصلضرب نرخ مالیات بر ارزش افزوده در بهای خرید به فروشنده پرداخت می کند.
2- در هنگام فروش : علاوه بر بهای محصول فروخته شده حاصلضرب نرخ مالیات بر ارزش افزوده در بهای فروش را از خریدار دریافت میکند.
3- در پایان هر دوره مالیاتی مالیات بر ارزش افزوده، فروشنده مابه التفاوت مالیات بر ارزش افزوده پرداختی در زمان خرید با مالیات بر ارزش افزوده دریافت شده در زمان فروش را به صورت دوره ای(مثلا سه ماه یکبار) به سازمان امور مالیاتی پرداخت میکند.
با چهار روش موجود به یک عدد جواب خواهیم رسید اما نکته حائز اهمیت در روش صورتحساب مستند سازی بیشتر فعالیت های اقتصادی بنگاه ها می باشد. معمولا در کشورهایی که به اقتصاد زیر زمینی مبتلا هستند از این روش استفاده می گردد.
